Verborgen Verleden in het hoge noorden

“Anje Romein. Anje met een e, Romein met e-i”. Het is al jaren mijn gebruikelijke riedel bij een eerste kennismaking. Want Anje met een e, dat horen ze in de Randstad – grotendeels mijn werkgebied – niet vaak. Bij het horen van mijn tweede naam (slechts voor intimi) gaan de wenkbrauwen nog verder omhoog: Anje Amolina. De grapjas: ‘Lijkt meer een schoonmaakmiddel’. De zachtmoedige: ‘Wat een mooie prinsessennaam!’

Overovergrootouders

Ik weet dat ik vernoemd ben naar een tante en oudtante (‘van moeders kant’). Hoog tijd om eens uit te puzzelen hoe die naam Anje Amolina in het verleden eigenlijk is ontstaan. Als ik simpelweg wat begin te googelen stuit ik op de ene na de andere verrassing. Een verre verwant heeft al veel uitgezocht waarop ik kan voortborduren. Maar ook websites als wiewaswie, delpher en openarchieven brengen me bij originele huwelijksaktes, verhuisberichten en passagierslijsten die het verhaal vertellen van mijn overovergrootouders. Want bij hen begint het.

New York

In 1868 trouwen ze: Anje Dijkema en Amel Doornbos. In het stadhuis van Appingedam. Hun oudste zoon Klaas, mijn overgrootvader, vernoemt zijn oudste dochter naar hen: Anje Amolina. Naamvraagstuk opgelost, maar niet einde verhaal. Het is de verdere levensloop van Anje en Amel die me bijzonder intrigeert. De onfortuinlijke Anje overlijdt op 28-jarige leeftijd en Amel hertrouwt met Elienna. Hij krijgt nog vier kinderen en vertrekt dan plotseling op 47-jarige leeftijd met de Edam (toen nog geen ‘oude schuit’) naar New York, om zich uiteindelijk in Michigan te vestigen. Mijn betovergrootvader een landverhuizer!

Overspel

Amel –  die afwisselend de kost verdient als boer en steenfabrikant – laat een vrouw en een schare kinderen achter op het arme Groningse platteland. Een paar jaar later vraagt Elienna de scheiding aan op grond van ‘overspel’. Wat is het verhaal hierachter? Zijn er brieven? Konden ze überhaupt schrijven? Wilde Elienna niet mee? Was Amel gewoon een hork die zin had in het avontuur en zijn samengestelde gezin in de steek liet? Vragen, vragen, vragen.

‘t Hoogelaand

Ik ga eerst maar eens sfeerproeven in Groningen. Op ‘t Hoogelaand om precies te zijn.

Langs sporen van Amel en Anje. Hun woonplaats Losdorp, het stadhuis van Appingedam, het graf van Anje in Godlinze. In een landschap met monumentale boerderijen, fraaibeschilderde kerkjes, Hollandse wolkenluchten en wind, heel veel wind. Midden in aardbevingsgebied, dat ook.

Mijn liefde voor weidse landschappen valt helemaal op z’n plek. Wat fijn om hier te zijn. En de zoektocht gaat door. Op naar Grand Rapids, Michigan!